Küba Uzak Değil
Küba’nın efsanevi lideri Fidel Castro’nun eski arkadaşı, ünlü yazar Ernest Hamingvey’ın Old Habana’da bulunan “Hemingvey Bar”ın duvarında şu sözü yazılı: “Küba’da Habanos purosu eşliğinde rom içilir. La Boedavita’da bir duble Mohito kokteyl, En Floridita’da ise, yeşil nane yaprağı ve limonlu Daiquiri içilir…”
Küba Devriminin 50 yılında (31 Aralık 1999) ve 2005’de Cevat-Ozan Turan ile gittiğim Küba kültür gezimde, Karayiplerin yoksul ve mutlu prensesi ile salsa dansında, melez güzellerin dudak izinde güneşi öptüm… Daha önce; Küba’nın efsanevi lideri Kumandan Fidel Castro’nun 70. Yaş günü anısına düzenlenen; 12 Aralık 1996’da Latin Amerika Edebiyat Ödülü almak üzere gittiğim Havana’da ve öteki turizm kentlerinde; Sosyalist üretim ilişkisinin ve “yoksul ama mutlu” olma ortak paydasında, her şeye karşın birlikte yaşama kültürünün örneğinin sergilendiği Küba’da; sevgide odaklanmanın dayanılmaz hafifliğini yaşamanın tam zamanı. Küba-Türkiye arası çok uzun bir uzaklıkta ve 8 saat zaman ötesinde olmasına karşın, Küba uzak değil…
Nasıl Gidilir?
Her renk pasaportu olan ve süresi dolmamış her Türk vatandaşı Küba’ya gidebilir.
Küba, tek yanlı olarak Türk vatandaşlarına vize uygulamıyor.
Buna karşılık, “Küba Büyükelçiliği, Şölen Sokak No: 8, Çankaya-ANKARA” adresinden 20 $, ve bazı turizm acentalarından 50 $ karşılığında “VİSİTE CARD” almanız gerekli. Pasaportunuza herhangi bir “CUBA” damgası vurulmuyor. Bu nedenle, Küba’ya ambargo uygulayan ABD başta olmak üzere, öteki ülkelere girme sakıncası olmuyor. “Vizite Card” onaylı pulla ancak bir ay Küba’da kalabilirsiniz.
Tüm Türk vatandaşlarından yurtdışına çıkışta alınan 70 milyon TL. “Gümrük Vergisi”ni, Atatürk Havalimanı’nda ödemeniz gerekli.
Havana Havalimanı gümrüğünden çıkış yaparken de 25 $ “Havaalanı Vergisi”ni ödemeyi unutmayın.
İstanbul ile Havana arasında 8 saatlik zaman farkı bulunmaktadır. İstanbul’dan Havana’ya uçakla 14 saatte varılıyor. İstanbul Madrit, Roma, Paris ya da Frankfurt bağlantılı uçuşlar yapılmaktadır. Havana’ya gitmek için THY aktarmalı “CUBANA AIR” ile uçabileceğiniz gibi, İstanbul-Havana arasında gidiş-dönüşlü sefer yapan AIR FRANCE, Luftansa, İberia, KLM ile de uçabilirsiniz. Küba’da kredi kartı geçerli değil.
Bireysel gidiş-dönüş bilet ücreti ortalama 1500 $’dır. Grup indirimleri de yapılmaktadır. Cartır uçuşları programı içinde gitmek isterseniz, Havana ve Varadero’da 1 haftalık beş yıldızlı otellerde konaklamalı, turlar içinde 1800 $ civarındadır. Bu tür gezilerde program dışındaki yerleri görme olanağı yoktur. Üç yıldızlı otellerde konaklamayı tavsiye etmem. Pansiyonlarda kalmak daha ucuz ve heyecan verici…
Nerede kalınır?
Küba, tam bir turizm cennetidir. Turistler için her türlü olanaklar ve seçenekler bulunmaktadır. Beş yıldızlı otellerde geceliği 200 $ vererek kalabilirsiniz. Eğlence ve dinlence yerlerini ekstra paralar vererek gezebilirsiniz. En lüks restorantlarda en leziz yemekler yer ve her tür içki içebilirsiniz. Gittiğiniz her yerde profesyonel turizm elemanları size sonsuz hizmetler sunacaktır. Küba halkını tanımak, kardeş aileler edinmek ve onlarla kalıcı dostluklar kurmak istiyorsanız, bir geceliği 20 $ karşılığında aile evlerinde (Case Privade) ya da pansiyonlarda kalmanızı öneririm. Eğer herhangi bir kuruluş adına bulunuyorsanız, o kurumun konuk evlerinde kalmanız daha ucuzdur. Örneğin: Küba Yazarlar ve Sanatçılar Birliği (UNEAC)’ın konuk evinde bir günlüğüne kalmak (yemek-içmek dahil) 10 $’dır. Günün her saatinde güvenli bir şekilde gezebilir, arkadaş edinebilir ve eğlenebilirsiniz. 54 model chavrole taksilerle (pezo cinsinden taksimetre açtırmayı unutmayın) ya da deveye benzeyen tırdan bozba uzun toplu taşıma araçları otobüslerle 1 pezo karşılığında tüm şehri gezebilirsiniz. Otostop yapmanızda mümkündür. Üç tekerlekli insan gücüyle yürüyen taksilerle gezmek daha bir keyflidir. Küba’nın konuksever halkı yalan söylemiyor ve hırsızlık nedir bilmiyor. Bir sorun olduğunda, Havana’daki Türkiye Büyükelçiliği her zaman yardımcı olmaktadır.
Ne yenir, ne içilir?
E. Hamingvey’in dediği gibi, Küba’ya gidipte Hatuey adlı rom içmeden dönülmez. Congri denilen siyah fasulyeli plav, Kübalıların en sevdiği yiyecek. Tostones denilen yeşil bananazlı kızartmayı mutlaka tadın. Balık başta olmak üzere, tüm deniz ürünlerini ve solucan kızartmasının tadına doyamıyacaksınız. Domuz eti de, Küba’da çok tüketilen yiyeceklerin başında geliyor. Ayrıca, Quaraho denilen şeker kamışı suyunu ve taze meyva sularını içmeyi de unutmayın.
Küba halkı ekmek nedir bilmiyor. Küba’da ekmek yok… Ekmeğin yerine yemekte; haşlanmış pancar, patetes ya da yağsız pirinç pilavı yiyorlar.
Tüm vatandaşlar, sabahları her sokakta bulunan kooperatif dükkanlarına gidiyor ve ellerindeki resimli defterlerle bedelsiz olarak, günlük gereksinimleri olan gıda ve temizlik malzemelerini bedelsiz alıyorlar. Çocuklar ise; fazladan süt, meyva suyu ve okul gereçlerini bedelsiz alıyor.
Küba’da bir öğretmenin aylık geliri yaklaşık 20 $’dır. Sağlık, eğitim-öğretim, temel gıda ve temizlik maddeleri, elektrik, su, doğalgaz vb. doğal gereksinimler bedelsiz. Devlet, evlenen gençlere bir ev, içinde televizyon, buzdolabı, çamaşır makinası, karyola, yatak, bir masa ve iki sandalya veriyor. Gençler, 20 yılda çalışarak ödüyorlar. Ekstra harcama yapmak isteyenler kendi cebinden harcıyor. Sokaklardaki seyyar erkek ve kadın berberleri, dondurmacılar, gazeteciler, cafeler, büfeler ve super marketlerde insanların istediği her şeyi bulmak olanaklı… Geceleri eğlence yerleri dolup taşıyor. Çok sınırlı yerlerde dolar ile alış-veriş yapılıyor. Genellikle Küba Pezosu geçerlidir.
Küba’da başlatılan “Yeni Dönem Ekonomik Sistemi” ile birlikte, eskiden müze olan kiliseler dolup taşıyor. Pazar ayinleri oldukça kalabalık geçiyor. Küba halkının çoğunluğu Katoliktir. Az sayıda Protestan da bulunmaktadır. Afrika’dan gelen halkların dini ise, Reglade Ocha ve Santeria’dır. Filistin’den gelen az sayıda müslümanda bulunmaktadır. Çin mahallesinda ise, Budistler mevcuttur (binde bir). Ataistlerin sayıları da azımsanmıyacak kadar çoktur. Yoksul ve mutlu Küba halkı; beyaz, melez, zenci ve çok renki kültürü ile kardeşçe yaşıyor. Küba’da ölüm yaş ortalaması 79’dur.
Küba’nın resmi dili İspanyolcadır. Para birimi: Küba Pezosu (CUP)dur. 1$=25 CUP’dur.
Yengeç Dönencesi’nin geçtiği Küba’da iki mevsim vardır: Nisan-Ekim arası Yağışlı Mevsim (23 derece) ve Ekim-Nisan arası Kurak Mevsim (29 derece)’dir. Kurak Mevsim’de gitmenizi öneririm.
Eğer yolunuzu şaşırırsanız, Köşe başlarında bulunan “adres taşaları” size yardımcı olur. Öneğin: “E -y- 23” gibi. 23. caddenin E sokağı demek.
Gezilip, görülecek yerler:
Havana: Linea Caddesi’nde bulunan Kemal Atatürk büstü, Türk turistlerin en çok uğradığı yerdir. 23. Caddedeki Don Kişot heykeli de görülmeye değer. Bunların yanı sıra; Obispo sokağı, Paseo del Prado, La Bodeguita del Medio, Plaza de la Catedral, Capitono, Placia de los Caphanes, Museo de la Revolucion, Plaza de Armas, Castiuo del Morro, Plaza de la Revolucion, Mazecon Habanero, La Cabana, El Floridita, Parove Central, Fabrica de Tabacos-Partagas…vb.
Varadero: Lüks otellerin ve eğlence yerlerinin bulunduğu bir bölge. Ayrıca, 22 km. boyunca beyaz kumsalları ve turkuvaz rengindeki temiz denizi ile tanınır.
Santa Clara: Che Guevara’nın komutasındaki gerillaların, 1 Ocak 1959’da son ele geçirdikleri tepe üzerinde bulunan 20 yüksekliğindeki dev anıt mezar, Che Müzesi ve Devrim Treni görülmeye değer.
Pınan del Rio: Vineces Vadisi ve Munaz de la Prehistoria’nın dışında bu bölge, Tütün üretim merkezi olarak bilinir. Tarlalardan fabrikalara giden demiryolu ağı ve tütün işçilerinin sevda şarkıları söyleyen bölge insanının “sarı dünyası-tütün” kokan ellerinde kollektif üretimin yüceliğini ve “emek kahramanı” işçileri görmek heyecan verici.
Santiago de Cuba: 400 yıl İspanya sömürgesi altında kalan Küba’nın eski başkenti. Zengin mimari dokusu ve eski renki evlerin bulunduğu şirin bir kent. Tipik Latin Amerika özelliği taşıyan insan manzarası ve melez güzellerin salsa dansı ve kıvrak muzikle coştukları yer. Küba Devrimi’nin başarıya ulaşmasında, en çetin savaşların verildiği, 2500 metre yüksekliğinde krater göllerin bulunduğu meşhur Sierra Maestra Dağları’da bu bölgede bulunuyor. Ayrıca, turistlerin en çok ziyaret ettiği El Cobre Kilisesi de burada bulunuyor.
Katolik Rahip Frei Betto’nun, Kumandan Fidel Castro ile 23 saat süren söyleşisi sonunda kaleme aldığı “Fidel ve Din” kitabı, Küba’da çok okunan eserler arasında bulunuyor. Fidel Castro’nun elinden, 12 Aralık 1996’da “Latin Amerika Edebiyat Ödülü” aldığım Küba’da; Kemal Atatürk, Aziz Nesin ve Nazım Hikmet’te çok bilinen yabancılar arasında yer alıyor.
Çocuklarınıza; Küba sokaklarında çocuklarla, “Venceremoz!” şarkısı söylediğinizi hep anlatacak, güzel bir anınız olacaktır…
Küba ve Genç Adası’nın yanı sıra; 1600 adadan oluşan, 110 bin kilometrekare yüzölçümü ve 12 milyon nüfuslu Küba Cumhuriyeti’nin her köşesi, konuksever-güleryüzlü-çalışkan-dost-candan insanlarıyla siz bekliyor… Küba’ya turist gidin, dost dönün… Ardınızdan dudak izli mektuplar gelecektir…
Yalansız Cennet Küba insanı; “hasta la vista” ya da “hasta siempre” diye sizi selamlayacaktır…
Cuba is not far!.. Küba uzak değil!…
Kaynak: www.dursunozden.com.tr